Τετάρτη 10 Μαρτίου 2021

Νευρώσεις και Ψυχώσεις στους θεσμούς

Ξέρετε, είπα στην υπάλληλο του πάροχου (η οποία βρήκε χαριτωμένα όσα θα διαβάσετε μετά), λέμε όποια λέξη μας κατέβει στο κεφάλι, προκειμένου να δημιουργήσουμε μία εσωτερική «σύγκρουση/διένεξη» στο μηχάνημα, το οποίο μας βγάζει τα έντερα ορθώνοντας έναν αδιαπέραστο τοίχο και αρνούμενο να μας προσφέρει έναν συνομιλητή.

Αυτή είναι η νευρωσική ίσως και αυτιστική πλευρά του πάροχου ο οποίος «νοιώθει» ότι «βλάπτεται» και γι’ αυτό ορθώνει μία ασπίδα προστασίας ανάμεσα σε αυτόν και τον πελάτη/συνομιλητή φοβούμενος αυτό που ο άλλος θέλει να του πει. Και στο τέλος να ακούει «αυτό…» που δεν θα ήθελε να ακουστεί…

Θα λέτε συνέχεια τη λέξη εκπρόσωπος, με συμβούλευσε η υπάλληλος, οπότε, όπως καταλαβαίνετε, καλούμαστε από τον πάροχο (και όχι ασφαλώς από την εργαζόμενη στον πάροχο), να γίνουμε κι εμείς νευρωσικοί και τρόπον τινά αυτιστικοί.

Από την άλλη, το κράτος έχει προχωρήσει στην ψυχοπαθολογία του «κατανοώντας ξεκάθαρα» τον πολίτη ως άμεσα και ευθέως βλαπτικό, με αποτέλεσμα να του επιτίθεται με τους πλέον βάναυσους τρόπους, έτσι όπως κάποιες φορές είναι δυνατόν να επιτεθεί ένας άνθρωπος με ψυχωτική διαταραχή.

Για την περίπτωση των κρατικών θεσμών, σαφέστατα δεν αναφερόμαστε στον ψυχωτισμό εκείνο που υφαίνεται σταδιακά, μέσα σε ένα οικογενειακό περιβάλλον δυσλειτουργικό. Εδώ ο ψυχωτισμός προκύπτει, μέσα σε ένα συλλογικό πλαίσιο ψυχικής επικοινωνίας, ως ένα απότοκο ενοχής, εκείνου που νοιώθει πως κάποτε θα τιμωρηθεί εξαιτίας της ακατάσχετα ξεδιπλούμενης διαστροφής του.

Η διαστροφή αποτελεί τη συνάντηση του ατόμου, εκείνου που έχει ηττηθεί από την αδυναμία να «δημιουργήσει» (πρωτίστως σε επίπεδο ψυχικό) κάτι «ωραίο και καλό», δηλαδή από την «καταστολή» ή από την «καταστροφή» που ενδεχόμενα έχει υποστεί σε οποιοδήποτε ή σε κάθε επίπεδο, ήτοι ψυχικό ή σωματοψυχικό.

Η διαστροφή λοιπόν θα γίνει η αντικοινωνική συμπεριφορά κάποιου και θα εδραιώσει ένα καινούργιο «γίγνεσθαι» το οποίο ή θα έρθει να αναπληρώσει την παραπάνω αδυναμία ή θα εκδραματίσει το τραύμα του τρόμου και του κακού που του έχει προξενήσει η όποια «καταστροφή», μετατρέποντάς τον έτσι από τον αδύναμο κρίκο στον δυνατό, για να μην πω, στον μονολιθικά παντοδύναμο.

Και ομολογουμένως αυτή η ασύμμετρη επίθεση, εκ μέρους του θεσμού, κλιμακώνεται στη συμπεριφορά των οργάνων «αταξίας» τα οποία θα ταυτιστούν σε κάποιες εσωτερικές πλευρές τους με αυτές τις «θεσμικές αποκηρύξεις», τα ένοχα δηλαδή απότοκα των «αφεντικών» τους, προκειμένου να επιβιώσουν κάτω από το βάρος της διαστροφής των πρώτων, και έτσι θα εκδηλώσουν μία …σχάση… στον ψυχισμό τους την οποία θα απλώσουν πλέον πρακτικά γύρω τους παντού …

…από τη μία να είναι οικογενειάρχες… και από την άλλοι δήμιοι…

 

© 2021, Ελένη Κανακάκη, Ψυχολόγος